Geniş çaplı bir mikrobiyal yükün kuluçka makinesi içinde girmesi bakımından en büyük riski kirli yumurtalar oluşturur. Çatlak yumurtalar, Escherichia coli, Pseudomonas spp, Proteus spp, Aspergillus fumigatus,ve Salmonella spp. penetrasyonunda belirgin bir artış sağlar. Tek bir enfekte yumurta, çok sayıda temiz yumurtayı kirletebilir. Bu nedenle kuluçkahanelerde biyogüvenlik damızlık çiftliklerinde başlar.
Kuluçkahaneye hijyenik kuluçkalık yumurtaların gelebilmesi, damızlık çiftliklerindeki personelin kişisel hijyenine, yumurtaları dezenfeksiyonuna, yumurtalarını biriktirildiği depoların hijyenine ve sevkiyat araçlarının biyogüvenlik kurallarını tam olarak yerine getirmesine bağlıdır.
Ziyaretçi, personel ve ekipman girişi
Tüm kuluçkahanenin etrafı bir çit ile çevrilmiş olmalıdır. Dışarıdan gelen araçlar için, araç dezenfeksiyon sistemi bulunmalı ve tüm araçlar bu sistemden geçtikten sonra içeriye alınmalıdır. Mümkünse ziyaretçi kabul edilmemeli, zorunlu durumlarda gelen ziyaretçiler mutlaka ziyaretçi kayıt defterine kaydedilmeli ve gerekli notlar alınmalıdır. Kontrolsüz girişlerin engellenmesi için gerekli uyarı levhaları uygun yerlere yerleştirilmiş olmalıdır.
Gerekli biyogüvenlik standartlarını sağlamak için personel eğitimi ve denetimi şarttır. Unutulmaması gereken husus, biyogüvenlik herkesin gözünün önünde ne olduğu değil kimse görmezken ne olacağı ile ilgilidir. Bu nedenle personel, biyogüvenlik kurallarını bilmenin ötesinde, tam olarak anlamalı ve günlük rutini haline getirmelidir.
Tüm personel ve ziyaretçiler, kirli ve temiz alan sınırları net bir şekilde ayrılmış duş sisteminden geçerek kuluçkahane içine alınmalıdır. Dışarıdan geldikleri giysiler dışarıda kalmalı, içeride temiz giysiler (saç bonesi, tulum, maske, çizme) ile dolaşılmalıdır. Dışarıdan gelen her türlü ekipman dekontaminasyon için oluşturulmuş bir alanda temizlenip dezenfekte edildikten sonra içeri alınmalıdır.
Yabani hayvanlar, kuşlar, kemirgenler, sinekler ve haşereler
Biyogüvenlik programında, kuluçkahane içine hastalık etkenlerini taşıyabilecek her türlü hayvanın içeri girmesini önleyici tedbirler bulunması gerekir. Kapılar, pencereler ve elverişli bölgeler, haşerelerin içeri sızmasını önleyecek şekilde yapılmalıdır. Fiziksel uygunluk biyogüvenliğin ön şartıdır. Sinekler ve kuşların girmemesi için riskli alanlar kuş teli ve sineklikler ile kapatılabilir. Bina ve işletme etrafında aktif kemirgen mücadelesi yapılması biyogüvenliğin ötesinde ekipmanların ve yapının sağlığı için de gereklidir. Bu amaçla sadece yemleme yapmak yeterli olmayabilir. (Kemirgen mücadelesi teknik bülteni: www.midavet.com/teknik-bilgi/teknik-bultenler/ciftliklerde-kemirgen-istilasi-ve-mucadele.html )
Bir kuluçkahanenin kemirgen ve haşere mücadelesinde riskini gözlemlemesi ve programını edindiği verilere göre güncel tutması başarıyı arttıracaktır.
Havalandırma sistemi
Havalandırma sistemi zayıf olan kuluçkahanelerde, küfler ve patojenik bakteriler (genellikle yıkama ve bertaraf alanlarından kaynaklanan) inkübatör odalarına taşınabilir. Kuluçkahane içinde toz ve kirin kolayca biriktiği birçok alan vardır. Bakteriyel sporlar kuluçkahane tozunda yıllarca yaşayabilir. Embriyolar kuluçkahane içinde bakteri ve küf ile enfekte olabilir. Bu nedenle, kuluçkahanenin havalandırma sistemi mümkün ise dışarıdaki havayı dezenfekte ettikten sonra bina içine alacak şekilde donatılmalıdır. Ayrıca havalandırma sistemi filtre ve mazgalları uygun bir ürün ile rutin olarak temizlenmeli ve sistem dezenfekte edilmelidir.
Kuluçkahane atıkları
Temizlik ve dezenfeksiyon süreci atıklarla sonuçlanır. Başlıca kuluçkahane atıkları kirli su, kirli hava, yumurta kabukları ve ölü civcivlerdir. Atıkların uygun şekilde bertarafı sağlanmaz ise enfeksiyon kaynağına dönüşebilirler. Bu nedenle hazırlanan atık planına uygun davranılmalıdır. Atık sular iyi bir şekilde drene edilerek atıldığı bölgede patojen mikroorganizmaların ürememesi temin edilmelidir. Yumurta kabukları ve ölü embriyolar yakma fırınında yok edilmeli veya uygun şekilde inşa edilmiş vakumlu sistemler ile rendering tesisine sevk edilmeli, asla kuluçkahane yakınında depolanmamalıdır.
Temizlik, dezenfeksiyonun ön şartıdır. Çünkü görünür kir bulunduran yüzeylerde mikroorganizmaları öldürmek oldukça zordur. Gözden kaçan veya kontrolsüzce işletme içerisine giren kontaminantlara karşı ek bir koruma sağmak adına kuluçkahane çevresi düzenli olarak temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
Temel biyogüvenlik adımlarını izleyin
İzolasyon
Potansiyel enfeksiyon kaynaklarının kuluçkahane içine giremeyeceğinden emin olun.
- Araç, personel ve ekipman giriş ve çıkışları hijyeni.
- Hayvanlar, kemirgenler, yabani kuşlar.
- Atık kontrolü.
- İş akış planına uygun bina-işletme tasarımı.
Standartlar
Yüksek kalite standartları temin edebilmek için sıkı hijyen protokollerinin takip edilmesi gereklidir. Sağlık programı dahilinde tüm hijyen uygulamalarının teknik uygunluğundan emin olun.
- Temizlik ve dezenfeksiyon standartları.
- Mikrobiyolojik test standartları.
- Kullanılan kimyasalların yerel ve ulusal mevzuatlara uygunluğu.
Eğitim
Tüm personelin eğitim donatımından ve uygulama esnasında standartlara uyduğundan emin olun.
Personel kişisel temizliği
- Özel hayatta kanatlılardan ari olmak.
- Eğitim donanımı ve prosedürleri uygulama kabiliyeti.
- İş sağlığı ve güvenliği uyumluluğu.
Kayıt
Yapılan tüm uygulamaların ve eylemlerin kayıt altına alındığından emin olun.
Sonuç
Biyogüvenlik prosedürlerinde ufak bir detayın gözden kaçırılması bile bazen sistemin çökmesi için yeterlidir. Tüm biyogüvenlik prosedürleri ayrı ayrı ele alınmalı fakat bir bütün olarak düşünülmesidir. Başarının sırrı, prosedürlerin yerine getirilmesi için personelin yeterli ve eksiksiz bir şekilde eğitilmesi ve bu eğitim donanımı içinde yeterli çalışmayı gösterebilmesindedir. Mevcut programların sonuçlarının etkin bir şekilde izlenmesi ise bize gidiş yolumuzun doğru olup olmadığını net bir şekilde görme olanağı sunar. Özellikle yüzey ve hava kirliliğine yönelik yapılan düzenli kontrollerin, civciv kalitesini etkilemeden sistemde olası bir riski önleyebilmesi açısından çok önemlidir. Tüm olanı biteni kayıt altına almak bazı karmaşık olayları analiz edip prosesinizi iyileştirmenizi sağlayacaktır.